Krzyż Pokutny

Dnia 27 września 2013 roku wybrałem się na Dębową Górę żeby sprawdzić czy są już grzyby. Wiedząc że w związku z remontowaną drogą (DW - 384, Dzierżoniów - Łagiewniki) dojadę tylko do Kołaczowa i ostatnie pół kilometra pokonam spacerkiem. Oprócz wiaderka na grzyby zabrałem również mały aparat fotograficzny aby wykonać parę fotek Kołaczowa, Dębowej Góry oraz przebudowywanej drogi.

Dębowa Góra, to tutaj drogowcy latem 2013 odkopali  Krzyż .

Dochodząc do ostatniego domu w Kołaczowie (prawidłowo jest to już Dębowa Góra, przysiółek Roztocznika), zauważyłem kilkanaście metrów od drogi "Krzyż Pokutny" Byłem pewien  że zauważyłem go z drogi dlatego że drogowcy wycieli zadrzewienie rowu i pobocza. Oczywiście ofotografowałem go i wrzuciłem zdjęcia na portal Dolny-Śląsk.

Krzyż został umieszczony w nowej lokalizacji,  około 20 metrów od jego znalezienia. 

Następnie odezwali się specjaliści od zabytków dawnego prawa karnego. Że tego zabytku  nie ma w rejestrze, natomiast znajduje się zaginiony granitowy krzyż w Kołaczowie. Jako że nie jestem specjalistą od minerałów, przyjąłem że  to jest ten zaginiony. Ponieważ Kołaczów a przysiółek Dębowa Góra są w bezpośrednim sąsiedztwie i o pomyłkę nie trudno.

Następnie krzyż odwiedził Wiktor, specjalista od zabytków dawnej jurysdykcji  karnej na Śląsku, który stwierdził że krzyż jest wykonany z piaskowca pochodzącego z Nowej Rudy. Oraz po rozpytaniu  mieszkańców pobliskiego domu, krzyż został znaleziony latem 2013 roku podczas przebudowy drogi Dzierżoniów - Łagiewniki. Leżał pod warstwą ziemi na jej poboczu w miejscu gdzie odchodzi polna droga. Krzyż miał utrąconą dolną część trzonu i dlatego został wkopany dość głęboko. Obecnie jest posadowiony ok. 20 m od miejsca znalezienia, obok płotu dawnej leśniczówki (poprzedni adres - Kołaczów 8).

Wymiary krzyża to;  wysokość od poziomu ziemi  78 cm

Wymiary krzyża.

Dlatego ważne było  potwierdzenie z jakiego materiału jest zbudowany, granitu czy piaskowca. Które może rozwiązać zagadkę czy to jest ten zaginiony "granitowy krzyż z Kołaczowa", czy może inny nie ujęty w rejestrach? Dlatego postanowiłem  przy pomocy znajomego Roberta - geologa, potwierdzić z jakiego materiału jest wykonany. Robert na miejscu  potwierdził że  wykonany jest z czerwonego  piaskowca wydobywanego w Nowej Rudzie, link do strony kamieniołomu tutaj.
Zagadką pozostaje kto go wykonał, kiedy i dlaczego? Może rozwiązanie tkwi w archiwach np parafialnych? 

Wyraźnie widoczna pika, prawdopodobnie narzędzie zbrodni. Patrząc na to zdjęcia ma się wrażenie że widoczna jest jeszcze maczuga lub meczeta, ale to tylko złudzenie. Czarny ślad na kamieniu to tylko przybrudzenie.

Mapka, klikając w nią przenosimy się do opisu i zdjęć (Dolny-Śląsk), gdzie poniżej  znajduje się ta sama mapka z tym że jest interaktywna.. 

Film - Krzyż Pokutny, Dębowa Góra.

Fragment spisu miejscowości w których zachowały się krzyże pokutne. Spis zawarty w książce Józefa Milka "KAMIENNE POMNIKI ŚREDNIOWIECZNEGO PRAWA" wydanie drugie z 1979 r. w nakładzie
3 000 szt.  I tutaj ten krzyż nie figuruje.

  Po telefonicznym zapytaniu do wojewódzkiego konserwatora zabytków, czy ten obiekt jest w spisie? Otrzymałem wstępną  odpowiedź że nie. Ale to wymaga dokładnego sprawdzenia i niebawem dostanę odpowiedź.        
 Wniosek jest taki że wybierając się do lasu na grzyby trzeba być przygotowanym na znalezienie różnych rzeczy nawet zabytków. 
Ekspertyzę geologiczną na miejscu wykonał Robert Trawniczek www.banitraw.ecom.com.pl

Więcej o krzyżach pokutnych i innych zabytkach dawnej juryzdykcji karnej  tutaj 
Spis krzyży  z woj. dolnośląskiego >TUTAJ<

Uzupełnienie z 7 lutego 2014 r.  Jest to nowe znalezisko - zabytku tego nie posiadamy w naszej ewidencji. Podjęte zostaną kroki celem wpisu krzyża pokutnego do rejestru zabytków ruchomych. 
Taką informację dostałem od wojewódzkiego konserwatora zabytków, za którą dziękuję.