Dębowa Góra, to tutaj drogowcy latem 2013 odkopali Krzyż . |
Dochodząc do ostatniego domu w Kołaczowie (prawidłowo jest to już Dębowa Góra, przysiółek Roztocznika), zauważyłem kilkanaście metrów od drogi "Krzyż Pokutny" Byłem pewien że zauważyłem go z drogi dlatego że drogowcy wycieli zadrzewienie rowu i pobocza. Oczywiście ofotografowałem go i wrzuciłem zdjęcia na portal Dolny-Śląsk.
Krzyż został umieszczony w nowej lokalizacji, około 20 metrów od jego znalezienia. |
Następnie odezwali się specjaliści od zabytków dawnego prawa karnego. Że tego zabytku nie ma w rejestrze, natomiast znajduje się zaginiony granitowy krzyż w Kołaczowie. Jako że nie jestem specjalistą od minerałów, przyjąłem że to jest ten zaginiony. Ponieważ Kołaczów a przysiółek Dębowa Góra są w bezpośrednim sąsiedztwie i o pomyłkę nie trudno.
Następnie krzyż odwiedził Wiktor, specjalista od zabytków dawnej jurysdykcji karnej na Śląsku, który stwierdził że krzyż jest wykonany z piaskowca pochodzącego z Nowej Rudy. Oraz po rozpytaniu mieszkańców pobliskiego domu, krzyż został znaleziony latem 2013 roku podczas przebudowy drogi Dzierżoniów - Łagiewniki. Leżał pod warstwą ziemi na jej poboczu w miejscu gdzie odchodzi polna droga. Krzyż miał utrąconą dolną część trzonu i dlatego został wkopany dość głęboko. Obecnie jest posadowiony ok. 20 m od miejsca znalezienia, obok płotu dawnej leśniczówki (poprzedni adres - Kołaczów 8).
Wymiary krzyża to; wysokość od poziomu ziemi 78 cm
Wymiary krzyża. |
Dlatego ważne było potwierdzenie z jakiego materiału jest zbudowany, granitu czy piaskowca. Które może rozwiązać zagadkę czy to jest ten zaginiony "granitowy krzyż z Kołaczowa", czy może inny nie ujęty w rejestrach? Dlatego postanowiłem przy pomocy znajomego Roberta - geologa, potwierdzić z jakiego materiału jest wykonany. Robert na miejscu potwierdził że wykonany jest z czerwonego piaskowca wydobywanego w Nowej Rudzie, link do strony kamieniołomu tutaj.
Zagadką pozostaje kto go wykonał, kiedy i dlaczego? Może rozwiązanie tkwi w archiwach np parafialnych?
Mapka, klikając w nią przenosimy się do opisu i zdjęć (Dolny-Śląsk), gdzie poniżej znajduje się ta sama mapka z tym że jest interaktywna.. |
Film - Krzyż Pokutny, Dębowa Góra.
Fragment spisu miejscowości w których zachowały się krzyże pokutne. Spis zawarty w książce Józefa Milka "KAMIENNE POMNIKI ŚREDNIOWIECZNEGO PRAWA" wydanie drugie z 1979 r. w nakładzie
3 000 szt. I tutaj ten krzyż nie figuruje.
Po telefonicznym zapytaniu do wojewódzkiego konserwatora zabytków, czy ten obiekt jest w spisie? Otrzymałem wstępną odpowiedź że nie. Ale to wymaga dokładnego sprawdzenia i niebawem dostanę odpowiedź. Fragment spisu miejscowości w których zachowały się krzyże pokutne. Spis zawarty w książce Józefa Milka "KAMIENNE POMNIKI ŚREDNIOWIECZNEGO PRAWA" wydanie drugie z 1979 r. w nakładzie
3 000 szt. I tutaj ten krzyż nie figuruje.
Wniosek jest taki że wybierając się do lasu na grzyby trzeba być przygotowanym na znalezienie różnych rzeczy nawet zabytków.
Ekspertyzę geologiczną na miejscu wykonał Robert Trawniczek www.banitraw.ecom.com.pl
Więcej o krzyżach pokutnych i innych zabytkach dawnej juryzdykcji karnej tutaj
Spis krzyży z woj. dolnośląskiego >TUTAJ<
Uzupełnienie z 7 lutego 2014 r. Jest to nowe znalezisko - zabytku tego nie posiadamy w naszej ewidencji. Podjęte zostaną kroki celem wpisu krzyża pokutnego do rejestru zabytków ruchomych.
Taką informację dostałem od wojewódzkiego konserwatora zabytków, za którą dziękuję.